Gołąbek jadalny, gołąbek wyborny
Gołąbek jadalny, gołąbek wyborny (Russula vesca) to gatunek jadalnego grzyba z rodziny gołąbkowatych, bez wyraźnego zapachu, o orzechowym smaku. Gołąbki jadalne (wyborne) są cenionymi przez grzybiarzy grzybami.
Występowanie i środowisko PL
To grzyb pospolity w lasach liściastych i iglastych. Spotykany najczęściej pod bukami i świerkami.
Tryb życia i zachowanie
Owocniki pojawiają się od maja do września.
Morfologia i anatomia
Kapelusz ma 5-10 cm średnicy. Trzon ma 3-8 cm wysokości.
Kapelusz w kolorze mięsa, czerwonawy, różowawy, liliowo-brązowy, często z rdzawymi plamami. Kształt najpierw kulisty, potem wypukły i rozpostarty. Skraj kapelusza bez skórki (około 1 mm, widoczne są białe ząbki), u starszych owocników z prążkami. Skórka łatwo schodzi do połowy kapelusza.
Blaszki białe lub ochrowate.
Miąższ jest biały.
Trzon biały, często z rdzawymi plamami, zbity, węższy u podstawy.
Podobne gatunki
Gołąbek jadalny jest podobny do także jadalnego gołąbka modrożółtego.
Porównanie gatunków podobnych
Różne gatunki można ze sobą pomylić, a pomyłka może być tragiczna w skutkach. Dzięki naszej porównywarce łatwiej można stwierdzić jak wygląda dany grzyb w zestawieniu z podobnymi gatunkami, nauczuć się jak rozpoznać właśniwy gatunek i jak odróżnić go od innego. Są tu ujęte tylko wybrane cechy gatunkowe. Zestawienie ma charakter poglądowy. Nic nie zastąpi doświadczenia w zbieraniu grzybów.
Smak: orzechowy
Zapach: brak
Zdatność: jadalny
Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste
Kształt: grzyb blaszkowy
Tryb życia: grzyb mikoryzowy
Bez wyraźnego zapachu, ma orzechowy smaku. Kapelusz w kolorze mięsa, czerwonawy, różowawy, liliowo-brązowy, często z rdzawymi plamami. Skraj kapelusza bez skórki (około 1 mm, widoczne są białe ząbki), u starszych owocników z prążkami. Skórka łatwo schodzi
Smak: brak danych
Zapach: jodoform
Zdatność: jadalny
Środowisko: lasy liściaste
Kształt: grzyb blaszkowy
Tryb życia: grzyb mikoryzowy
Zapach jodoformu i łagodny w smaku. Kapelusz fioletowy, czerwony, liliowy. W środku ciemniejszy z żółtymi plamami. Blaszki żółtawe, szerokie, zatokowo wycięte. Miąższ jest biały i kruchy. Trzon biały, żółtawy lub brązowawy.
Smak: ostry
Zapach: owocowy
Zdatność: trujący
Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste
Kształt: grzyb blaszkowy
Tryb życia: grzyb mikoryzowy
Ma owocowy zapachu i ostry smak. Kapelusz różowy, liliowy, fioletowy lub nawet niebieskawy, jaśniejszy na skraju. Środek ciemny, często szarawy lub zielonkawy. Brzeg prążkowany. Blaszki białawe. Miąższ jest biały, kruchy. Trzon białawy, kruchy.
Rozmnażanie
Wysyp biały.
Ochrona i zagrożenia
Brak danych.
Cechy
lasy iglaste
lasy liściaste
gatunek jadalny
grzyb mikoryzowy
Zbieranie grzybów wymaga ich dobrej znajomości i dużego doświadczenia w ich zbieraniu. Każdego roku w wyniku złej identyfikacji gatunków grzybów umiera sporo ludzi w Polsce. Nie zbieraj i nie jedz grzybów, których nie znasz lub co do których masz jakiekolwiek wątpliwości. Pamiętaj, że często gatunki jadalne i trujące są do siebie bardzo podobne, szczególnie w przypadku młodych owocników. Często identyfikacja tylko na podstawie zdjęcia może być nieco myląca. Przy identyfikacji gatunku trzeba uwzlędniać wiele czynników, a więc atlas grzybów może jedynie wspierać grzybiarza w identyfikacji gatunku, nie może jednak zastąpić doświadczenia i zdrowego rozsądku. Właściciel strony nie bierze odpowiedzialności za zbieranie i spożywanie grzybów przez użytkowników serwisu.
Kalendarz przyrody
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
| ● | ● | ● | ● | ● | Okres występowania owocników gołąbka jadalnego (wybornego). |
Pokrewne gatunki grzybów
- gołąbek wymiotny (Russula emetica)
- gołąbek śmierdzący (Russula foetens)
- gołąbek czarniawy (Russula nigricans)
- gołąbek kruchy (Russula fragilis)
- gołąbek ametystowy (Russula amethystina)
- gołąbek brudnożółty (Russula ochroleuca)
- gołąbek oliwkowy (Russula olivacea)
- gołąbek płowiejący (Russula decolorans)
Jak postępować przy zatruciu grzybami?
Grzyby pod ochroną
Grzyby marynowane w occie
Jak suszyć grzyby?
Jak zbierać grzyby?
Mikoryza
Gdzie na grzyby? Występowanie i mapa grzybów
Grzyby trujące
Grzyby jadalneBibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Markus Fluck – Atlas grzybów - oznaczanie zbiór użytkowanie, 978-83-7175-858-4, Delta 2015
- Hans E.Laux – Atlas grzybów jadalnych i trujących, ISBN 978-83-7773-304-2, RM 2014
© medianauka.pl, 2021-03-06, GAT-639066